Επικοινωνία

Άγιος Φιλάγριος
επίσκοπος Πάφου

7 Φεβρουαρίου

Η επαρχία μας είναι ευλογημένη με έναν μεγάλο αριθμό τοπικών αγίων, τους βίους των οποίων ερευνήσαμε λεπτομερώς με την εκπόνηση της Διδακτορικής μας Διατριβής, που είχε ως αντικείμενο την τιμή των αγίων της Πάφου. Μετά από αυτή την μακροσκελή έρευνα, θεωρήσαμε ότι έχουμε υποχρέωση, ως Ποιμενάρχης της επαρχίας, να προβάλλουμε τους αγίους μας, ώστε να τους γνωρίσει περισσότερο ο πιστός λαός μας, δεδομένου ότι κάποιοι από αυτούς είναι σχεδόν άγνωστοι, λόγω των συγκυριών και των ιστορικών γεγονότων που συνετέλεσαν στο να χαθούν τα ίχνη του περάσματος τους, αφού οι αφιερωμένοι στο όνομα τους ναοί καταστράφηκαν και, οι εικόνες και οι Ακολουθίες τους, χάθηκαν. Αρκετών, μάλιστα, ξεχάστηκε και η ημέρα της εορτής τους. 

Ένας από τους λησμονημένους αγίους μας είναι και ο άγιος απόστολος Φιλάγριος, μαθητής του αγίου Πέτρου και επίσκοπος Πάφου, ο οποίος, κατά τα Βυζαντινά χρόνια, υπήρξε πολιούχος (ή ένας από τους πολιούχους) της Εκκλησίας της Πάφου, με Καθεδρικό Ναό στην Μητρόπολη. Ο ναός του όμως, κατά την Τουρκοκρατία, μετατράπηκε σε τζαμί και παρέμεινε έτσι μέχρι το 1974. Αλλά ακόμη και σήμερα, παραμένει κλειστός, ενώ ο μιναρές του ορθώνει το ύψος του, προς όνειδος των Ορθοδόξων Ελλήνων της Κύπρου και σαν θλιβερή υπενθύμιση των χρόνων της ταπεινώσεως και της σκλαβιάς της νήσου μας. Δυστυχώς, ενώ ο ναός συντηρήθηκε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων και από την Δικοινοτική Τεχνική Επιτροπή Πολιτιστικής Κληρονομιάς δεν διατηρήθηκε ως ναός των Ορθοδόξων, όπως χτίστηκε αρχικά, αλλά ως Τζαμί! Ίσως αυτό αλλάξει και ελπίζουμε να αλλάξει με την απελευθέρωση της νήσου μας, όταν επιτέλους δοθεί μια δίκαιη λύση στο Κυπριακό πρόβλημα. Ένας ναός που κτίστηκε για κάποιο συγκεκριμένο σκοπό και αφιερώθηκε στη λατρεία του Αληθινού Τριαδικού Θεού και στον άγιο Του, τον άγιο Φιλάγριο, είναι δίκαιο να επανέλθει στην ιστορική αρχή του. Ένας τόσο σημαντικός άγιος των πρώτων αιώνων, δεν επιτρέπεται να αφεθεί να λησμονηθεί και να χάσει τον κύριο χώρο όπου οι πιστοί συγκεντρώνονταν για να τιμήσουν την μνήμη του, να προσκυνήσουν την εικόνα του και να λάβουν την ευλογία του.

Επίσης, το ότι η μνήμη του αγίου Φιλαγρίου τοποθετείται από τους Συναξαριστές στις 9 Φεβρουαρίου, συνετέλεσε στο να ατονήσει ο πανηγυρικός εορτασμός του, γιατί την ημέρα αυτή γίνεται η απόδοση της Δεσποτο – Θεομητορικής εορτής της Υπαπαντής του Κυρίου μας. Έτσι, θεωρήσαμε σωστό να ακολουθήσουμε το παλαιό έθιμο της μεταθέσεως εορτών των αγίων (ακόμα και τοπικών, όπως η μνήμη του αγίου Αρκαδίου επισκόπου Αρσινόης, που μετατέθηκε από τις 29 Αυγούστου στις 28 για να μην επισκιάζεται η εορτή του από την μνήμη του Τιμίου Προδρόμου), σε μία προσφορότερη μέρα. Η μετάθεση της εορτής κατά μία μέρα πάνω ή κάτω, προσέκρουε στις μνήμες αφενός του αγίου Θεοδώρου (στις 8 Φεβρουαρίου) και αφετέρου του αγίου Χαραλάμπους (στις 10 Φεβρουαρίου). Έτσι, ως προσφορότερη μέρα, θεωρήσαμε την 7ην Φεβρουαρίου ώστε και να εορτάζεται πανηγυρικά ο άγιος, αλλά και να περιέχεται ο εορτασμός του εντός της μεθεόρτιας περιόδου της Υπαπαντής του Κυρίου μας, για να συμπεριλαμβάνονται και τα τροπάρια της μεγάλης αυτής εορτής. 

Επιτακτική ανάγκη της τιμής ενός αγίου είναι η Ακολουθία του για να ψάλλεται στις Εκκλησίες, αλλά και η αγιογραφημένη εικόνα του. Για την Ακολουθία απευθυνθήκαμε στον Δρ. Χαράλαμπο Μ. Μπούσια, Μέγα Ὑμνογράφο της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας, με τον οποίο συνεργαζόμαστε από χρόνια, με αφορμή την τιμή της αγίας Κωνσταντίας της εν Πάφῳ, και συνδεόμαστε με εν Χριστῴ αδελφική φιλία. Γνωρίζοντας την αγάπη του για όλους τους αγίους μας και την μεγάλη εμπειρία του, κυρίως όμως γνωρίζοντας ότι είναι άνθρωπος προσευχής, του αναθέσαμε τη σύνθεση και της Ακολουθίας του Αγίου Φιλαγρίου. Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Μπούσια, που με πολλή αγάπη, προθύμως και ανιδιοτελώς συνέγραψε την παρούσα ακολουθία την οποία εκδίδουμε και παρουσιάζουμε για πρώτη φορά για να ψάλλεται στους Ιερούς μας Ναούς αλλά και σε όποιο άλλο μέρος της γης υπάρχουν Ιερείς, Ιεροψάλτες και πιστοί που αγαπούν τον άγιο και τιμούν την μνήμη του. 

Για την εικόνα απευθυνθήκαμε στον θεολόγο Χαράλαμπο Επαμεινώνδα, άριστο αγιογράφο με μακρά πείρα στην αγιογράφηση των τοπικών αγίων της Κύπρου και ιδιαιτέρως της Πάφου, ο οποίος, έχοντας σαν βάση πρότυπα του 12ου αιώνα από τις μονές της Παναγίας του Άρακα και της Παναγίας Αμασγού, μαςιστόρησε την πρώτη εικόνα του αγίου μας. [Δέησις Τυχικού Αρχιερέως εις μνήμη της μητρός αυτού Φρειδερίκης και υπέρ υγείας του πατρός αυτού Χριστοδούλου εν έτη 2024]

Με την παρούσα Ακολουθία του αγίου Φιλαγρίου και την τοποθέτηση της μνήμης του στις 7 Φεβρουαρίου μπορεί να αρχίσει, με την χάρη του Αγίου Τριαδικού Θεού, να τιμάται ξανά, ο άγιος απόστολος και μακρινός προκάτοχος μας. Οι απόστολοι είναι οι πρώτοι στην χορεία των αγίων που πρέπει να τιμώνται, γιατί είναι και οι πρώτοι ομολογητές και μάρτυρες της πίστεως στον Κύριο μας Ιησού Χριστό. Κοπίασαν περισσότερο από κάθε άλλο στην διάδοση του Ευαγγελίου σε περιβάλλοντα που ήταν πάντοτε εχθρικά και στο κήρυγμα τους αλλά και στους ίδιους. Είναι αυτοί οι οποίοι έζησαν την πίστη γνωρίζοντας τον ίδιο τον Χριστό μας, την Παναγία μας, τον άγιο Ιωάννη του Βαπτιστή και όλους τους Δικαίους Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Εμείς, σήμερα, δόξα τῳ Θεῴ έχουμε ως παράδειγμα αλλά και μεσίτες όλους όσους είχαν οι απόστολοι, αλλά και τα εκατομμύρια των αγίων που έζησαν στα δύο και πλέον χιλιάδες χρόνια του Χριστιανισμού. Είναι χρέος μας, λοιπόν, να τιμούμε ένα τέτοιο μεγάλο απόστολο και μαθητή του αποστόλου Πέτρου και να ζητάμε τις μεσιτείες του. 

Να εύχεστε ο άγιος Φιλάγριος να προστατεύει και την πόλη και επαρχία του, την Πάφο, της οποίας υπήρξε Επίσκοπος και να αγιάζει τους πιστούς κατοίκους της, αλλά και να ευλογεί και την δική μου ελαχιστότητα και να με βοηθάει και να αγιάζει την πορεία μου προς την Αιώνια Ζωή. 

Για τον άγιο Φιλάγριο μπορεί κανείς να διαβάσει περισσότερα στην έκδοσή μας για τους Ιερούς Ναούς που μετατράπηκαν σε τζαμιά στην Πάφο, καθώς και στην Διδακτορική μας διατριβή για τους αγίους της Πάφου, η οποία βρίσκεται υπό έκδοση.

Δεκέμβριος 2023
† ο Πάφου Τυχικός

Απολυτίκιον
Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον

Ἱλαρώτατε μύστα καὶ θεῖε ἔφορε, εὐάνδρου Πάφου, ὁ τρίβοις ἀκολουθήσας καλῶς ἀποστόλων, ζηλωτὴς ὧν καὶ διάδοχος πέφηνας, ἄρνας λογικοὺς σῆς ἀγέλης πρὸς νομὰς κατηύθυνας τὰς ἐν πόλῳ, ὁ ἱλεούμενος πᾶσιν ἡμῖν Χριστὸν τὸν πολυέλεον.

Δείτε την ακολουθία του Αγίου Φιλαγρίου επισκόπου Πάφου